Search tips
-
OR
Par défaut : Abnegare et negare = AbnegareOR
etOR
negare - Phrase exacte : "Abnegare et negare"
- Jokers * et ? : Abne* et Abnegar?
- Proximité : "ita distinguitur abnegamus"~8 = 8 mots d'écart ou plus
- Similarité (fuzzy search) : Abnegane~
Links to manuscripts
- P = Paris, BnF, lat. 11529 and 11530
- C = Cambrai, Bibliothèque municipale, 693
- L = Vaticano, BAV, Pal. lat. 1773-II
SV374Substantia
Substantia
est ut puta tritticum+
siue+
aliud. Ergo quidquid+
pertinet ad tritticum+
ex trittico+
, hoc erit uera substantia ✢+
, ut puta farine pollines panes. Quidquid de trittico+
uel ex trittico est cum trittico una substantia est. Substantia enim res est, cuius est res. Ergo non potest farina tritici+
carere+
substantia, que+
farina de trittico est. Et tritticum+
, si+
respicias, in farina est, hac+
proinde et farina semper in trittico est, quia totum de trittico+
est quidquid est in farinam+
. Merito cum obtimo+
pane uteris, magnum tritticum dicis, ut substantie originem preferas in eo quod est ex trittici qualitate. Nam et lana+
substantia est, eiusdemque substantie+
est quicquid in subtegmine+
cogitur, quidquid in stamine deuocatur. Ergo tunica, que per+
lanam+
est una cum index+
quo est, hoc est lane substantia est+
. Idcirco magnam lanam dicis cum tunicam molli digitorum adtritu palpaueris+
, preferis+
in eam+
substantiam naturalem+
, hoc est de qua lana sit+
tunica. Nam et ficus ex+
substantia ficus est, ut inde sit ficus ex quo gignitur ficus. Ficus+
utique pomum dicitur, sed substantia ficus arbor est unde+
gignitur ficus. Merito etiam pomis uocabuli sonus redditur+
ex matrice, ut qua+
ficus in paradiso, unde+
gignitur ficus, primo plantatur ut nomen pomi sui ex sua sibimet substantia non possit+
esse natura+
, nec pomum. Inde ficus ex fico+
, ut substantiae suae operaretur uis+
, et una esse inciperet+
natura cum genere per substantiam unitatis. Et hoc ipsum quidem recte in primordio paradisi+
diuinitas sancxit, ut nullus dubitaret posse esse deum ex deo, lumen ex lumine, unius substantiae+
deum, cum istud+
etiam+
arboribus aduertisset. Et ne forte substantiam ficus, pomi et originis uocabuli unione quo ficum ex fico pretulerim+
de nomine et de rem+
adesse substantiam, aliquis in hac parte tantummodo+
sensum nobis occurrisse modica suspitione contendat, aliud simile recognoscat+
. -- Oleis ex matrice generis poma proferuntur, et ex pomis olearum olei liquor exprimitur, ut+
ex olea pomum, liquor ex pomis, substantia de natura reddatur. In pomis enim matricis originisque substantia est. Liquor+
olei res singularis est pomi, ut et oleum et poma et matris originis una dicatur esse substantia. Inde est unde pomis et oleis esse principum+
. -- Et ut Ezechias de massa ficus in Veteri+
Lege cataplasmari precipitur, ita in regnorum futuri populi+
noua generositas chrismari+
mandatur+
. Nam et pira, prunus+
aut cerasium de qualitate arborum poma presumimus et earum nomine quibus matres fuerint+
quasi filios grata+
temporum pomula nuncupamus. Et tamen+
lignum pomi nemo manducat+
, sed+
poma ipsa mitia+
uel perulas uanitatis+
aesui uindicamus+
. Igitur poma, licet habeant ex matrice, tollantur ex arbore, una tamen pomis cum nomine uel matrice aequalisque substantia+
est. Habet enim pomum substantiam suam, cum reuoluta natiuitate peregrinus reuertitur ad matricem+
, ut Dabid+
ait:
Et erit tamquam lignum quod plantatum est secus+
decursus aquarum
. Quod fructum suum dabit in tempore suo, et folium eius non decidit+
. -- Sic floribus, fabis+
et mellis una substantia est, quia ut+
sunt fabi de floribus, ita mella de fauis+
. Nihil tamen apibus uindicamus+
, quasi ne+
floribus faui esse non possunt, nec sine fabis mella defluere. Ita cum ad prosapiam tenditur, et fabi et mella in unam floribus+
substantiam reuertantur+
: omnium enim rerum origo principium est, sed est omnibus substantia principalis. -- Sic in solem suum redeunt, cum emissi+
subiuculo+
sub uesperam radii contrahuntur+
, et origo fluminum fontis effusio+
est. -- Substantia ergo res est omne illud, per quod est res. Merito+
ait profeta:
Et nunc que est expectatio mea ? nonne dominus ? et substantia mea ante te est
.
(= Potam. subst. p. 227, 190-218 ; p. 233, 247-284)
- Lindsay:
- SV 374. Item Ipsi] LP.
- Nota:
- P. Guillermo Antolin, «Opusculos desconocidos de San Jerónimo. “Codex epistolarum” de la biblioteca de el Escorial: A.II.3 », Revista de Archivos, bibliotecas y Museos 12 (1908), p. 207-226. [p. 221-221: Substantia]; Martina Venuti. Girolamo (e Potamio di Lisbona) tra le glosse. Una prima ricognizione. Dossiers d'HEL, SHESL, 2016, Le Liber glossarum (s. VII-VIII) : Composition, courses, réception, pp.241-256. ⟨hal-01420121⟩
- Textus fontis:
-
[190] Substantia – quippe est ut putamus triticum siue aliud. Ergo quicquid pertinet ad triticum, ex tritico hoc erit uera substantia: ut puta farinae pollines panes. Quicquid de tritico uel ex tritico est, cum tritico una substantia est: substantia enim res est cuius est res. Ergo non potest farina tritici carere substantia, quia farina de tritico est, et triticum si respicias in farina est, ac proinde et farina semper in tritico est, quia totum de tritico est quicquid est in farina. Merito cum optimo pane uteris, magnum triticum dicis; et substantiae originem praeferas in eo quod est ex tritici qualitate. [201] Nam et lana substantia est, quicquid in subtegmine cogitur, quicquid in stamine deuocatur. Ergo tunica quae per lanam est una, cum id ex quo est, hoc est lanae substantia est. Idcirco magnam lanam dicis cum tunicam molli digitorum adtritu palpaueris, praeferens in ea substantiam naturalem, hoc est de qua lana fit tunica. [207] Nam et ficus ex substantia ficus est, ut inde sit ficus ex quo gignitur ficus. Ficus utique pomorum dicitur, sed substantia ficus arbor est unde et gignitur ficus. Merito etiam pomis et uocabilis sonus redditur ex matrice, ut, quia ficus in paradiso, unde gignitur ficus, primo plantatur, ut nomen pomi sui ex sua sibimet substantia reportaret ut sine substantia possit esse nec natura nec pomum. Inde ficus ex ficu, ut substantiae suae operaretur uis, et una esse inciperet natura cum genere per substantiam unitatis. Et hoc ipsum quidem recte in primordio paradisi diuinitas sanxit, ut nullus dubitaret posse esse deum ex deo, lumen ex lumine, unius substantiae deum, cum istud etiam in arboribus aduertisset. [247] Et ne forte substantiam ficus, pomi et originis uocaboli unione quo ficum ex fico praetulerim, de nomine edere, abesse sustantiam, aliquis in hac parte tantummodo sensum nobis occurrisse modica suspicione contendat, aliud simile recognoscat. Oleis ex matrice generis poma proferuntur, et ex pomis olearum olei liquor exprimitur, ut ex olea pomum, liquor ex pomis, substantia de natura reddatur. In pomis enim matricis originisque substantia est. Liquor olei res singularis est pomi, ut et oleum et poma et matris originis una dicatur esse substantia. Inde est unde pomi et olei est principium. Et ut Ezechias de massa ficus in ueteri lege cataplasmari praecipitur; ita in regno futuri saeculi noua generositas crismari mandatur. [261] Nam et pira, prunum aut cerasium de qualitate arborum poma praesumimus, et earum nomine quibus matres fuerint quasi filios grata temporum pomula nuncupamus. Et tamen lignum pomi nemo manducat, sed poma ipsa mitia uel gerula suauitatis esui uindicamus. Igitur poma, licet habeant ex matrice, tollantur ex arbore, sequestrentur ex robore, una tamen pomis cum nomine uel matrice aequalisque substantia est. Habet enim pomum substantiam suam, cum reuoluta natiuitate peregrinus reuertitur ad matricem, ut Dauid ait: Et erit tamquam lignum quod plantatum est secus decursus aquarum. Quod fructum suum dabit in tempore suo, et folium eius non decidit. [273] Sed floribus, fauis et mellis una substantia est, quia ut sunt faui de floribus, ita mella de fauis. Nihil tamen apibus uindicamus, quia sine floribus faui esse non possunt, nec sine fauis mella defluere. Ita cum ad prosapiam tenditur, et faui et mella in unam florum substantiam reuertuntur: omnium enim rerum origo principium est, sed est omnibus substantia principalis. Sic in solem suum redeunt, cum emissi diluculo uesperam radii contrahuntur, et origo fluminum fontis effusio est. Substantia ergo rei est omne illud per quod est res. Merito ut ait propheta: Et nunc quae est expectatio mea? nonne dominus? et substantia mea ante te est.
L 311vc A 322va P 207rb C 111rbT 385r
Context